ENDOSKOPSKI ULTRAZVUK
Šta je endoskopski ultrazvuk?
Endoskopski ultrazvuk (EUS) je minimalno invazivna procedura za procenu bolesti digestivnog (gastrointestinalnog) trakta i drugih obližnjih organa itkiva. Endoskopski ultrazvuk kombinuje upotrebu tanke, fleksibilne cevi (endoskopa) umetnute u gastrointestinalni trakt i uređaja koji koristi zvučne talase za stvaranje slika (ultrazvuk).
Zvučni talasi visoke frekvencije proizvode detaljne slike digestivnog trakta i okolnih organa i tkiva. Endoskopska cev može takođe imati malu iglu za aspiraciju uzoraka tečnosti ili tkiva (biopsija) za ispitivanje u laboratoriji. Ova procedura se naziva aspiracija tankom iglom vođena EUS-om (FNA) ili biopsija tankom iglom vođena EUS-om (FNB) i posebno tj. dodatno se naplaćuju. Druge procedure koje vodi EUS mogu se koristiti za dreniranje tečnosti iz lezije ili ubrizgavanje leka na određeno mesto se takođe naplaćuju dodatno kao terapijski endoskopski ultrazvuk i to u zavisnosti od složenosti procedure.
EUS može da kreira slike sluznice i zidova bilo kog organa duž putanje gastrointestinalnog trakta.
Unutrašnji organi ili obližnje strukture takođe se mogu vizualizovati, uključujući sledeće:
Pluća
Limfni čvorovi
Jetra
Slezina
Nadbubrežna žlezda
Žučna kesa
Žučni kanali
Pankreas
EUS sa aspiracijom tankom iglom (FNA) ili biopsijom (FNB) ili drugim instrumentima takođe može doći do ovih drugih organa. Na primer, igla može proći kroz zid jednjaka do obližnjih limfnih čvorova. Slično tome, igla može proći kroz zid želuca do okolnih struktura.
EUS i EUS vođene procedure se mogu koristiti za sledeće:
- Procenjivanje oštećenja tkiva usled upale ili bolesti
- Utvrđivanja da li je rak prisutan ili se proširio na limfne čvorove
- Procene koliko maligni tumor napada tkiva
- Određivanja koliko je rak uznapredovao
- Obezbeđivanja detaljnije informacije o lezijama identifikovanim drugim tehnologijama snimanja
- Vađenja tečnosti ili tkiva za dijagnostičko testiranje
- Pražnjenje tečnosti iz cista
- Postavljanje stentova u okolne strukture kroz zid želudca ili tankog creva
Koji su rizici endoskopskog ultrazvuka?
EUS je generalno bezbedan kada se izvodi u centru sa iskusnim i stručnim zdravstvenim timom. Proceduru obično izvodi lekar koji je specijalizovan za digestivni sistem (gastroenterolog) i ima posebnu obuku za EUS procedure.
Vaš lekar će razgovarati sa vama o riziku od komplikacija od EUS-a. Ovi rizici mogu uključivati:
- krvarenje
- infekcija
- pucanje (perforacija) zida organa
- Pankreatitis
Možete smanjiti rizik od komplikacija tako što ćete pažljivo pratiti
uputstva svog lekara za pripremu za EUS.
Odmah pozovite svog lekara ili idite u hitnu pomoć ako osetite bilo koji od sledećih znakova ili simptoma nakon procedure:
- Groznica
- Teški ili uporni bol u stomaku
- Bol u vratu ili grudima
- Teška mučnina ili povraćanje
- Povraćanje krvi
- Crna ili veoma tamna stolica
Kako se pripremate za endoskopski ultrazvuk:
Vaš lekar će vam dati konkretna uputstva za pripremu za EUS. Uputstva će uključivati sledeće:
Post
Od vas će se verovatno tražiti da ne jedete najmanje šest sati pre pregleda kako biste bili sigurni da vam je stomak prazan.
Lekovi
Obavestite svog doktora o svim lekovima na recept i bez recepta koje uzimate, kao i o biljnim lekovima i dijetetskim suplementima. Pridržavajte se uputstava koje lekove možete uzimati, a koje treba da prestanete da uzimate pre procedure.
Vožnja
Anestezija mogu narušiti vašu koordinaciju i rasuđivanje nakon procedure.
Dogovorite se da vas neko odveze kući i ostane sa vama ostatak dana.
Šta možete očekivati od EUS procedure?
Ako dobijete anesteziju, nećete biti svesni tokom postupka.
Verovatno ćete ležati na levoj strani tokom postupka. Lekar ubacuje tanku, fleksibilnu cev (endoskop) kroz grlo.
Endoskop ima mali ultrazvučni pretvarač na kraju. Svaki drugi instrument koji se koristi tokom procedure, kao što je igla za biopsiju, takođe prolazi kroz kanal u endoskopu.
EUS obično traje manje od sat vremena.
Možda ćete imati upalu grla nakon gornje EUS procedure. Pastile za grlo mogu pružiti olakšanje.
Rezultati endoskopskog ultrazvuka
Specijalista za digestivne bolesti (gastroenterolog) će tumačiti EUS slike.
Lekar obučen za analizu biopsija (patolog) će izvesti rezultate testa ako imate aspiraciju ili biopsiju tankom iglom. Po potrebi patolog će zatražiti dodatna imunohistohemijska ispitivanja uzorka. Vaš lekar će sa vama razgovarati o svim važnim nalazima i sledećim koracima.